قصه آدم‌های نرسیده

اصل قصه کنعان رابطه مثلثی مینا-مرتضی-علی نیست. حتی خیلی مهم نیست که رابطه مینا و علی از چه جنسی است، یا که پدر بچه کیست. اصل موضوع کنعان حدیث آدم‌های نرسیده است: دختری که درسش را ول کرده، این همه سال کار مهمی نکرده و به هیچ‌جا نرسیده، استاد دانشگاه از خارج آمده‌ای که در ابتدا معمار خوش سبک و فکری بوده و احتمالن دانشجوهایش عاشق فکر و سوادش و حرف زدنش، و حالا یک بسازبفروش شده که برج‌های زشت و بی‌قواره می‌سازد و برای این‌که احساس تشخص کند حتی سر سایت هم کراوات می‌زند، و دانشجوی دیگری که بخاطر از دست دادن دختر محبوبش درسش را ول کرده و در حاشیه زندگی یک زوج، روزگار می‌گذراند و خودش را به بی‌خیالی می‌زند و ته دلش هم می‌داند آدمی سوخته است. حتی آذر هم به جایی نرسیده: فعال سیاسی که تمام زندگی شخصی‌اش را در خارج -از نوع پناهندگی‌اش- باخته و برگشته.

روابط آدم‌های این فیلم عوارض همین نرسیدن‌هاست. این که مینا مدت هاست عاشق مرتضی نیست، یا علی را بیشتر دوست دارد چون فکر می‌کند تغییر نکرده، یا امیدش را به یک پذیرش از یک دانشگاه احتمالن زپرتی کانادا آن هم در سی و چند سالگی بسته، همه از این می‌آید که دختر بیست و چند ساله بلندپرواز آرمان گرای فرهیخته ماآب من-هم-کسی-می‌شوم دیروز، امروز زنی سی و چند‌ساله شده که به هیچ‌کجا نرسیده و آدم مهمی نشده. حتی ازدواجش با کسی بوده که از دید خودش آدم متفاوت و مهمی بوده و امروز آن آدم تمام سوادش را گذاشته کنار که پول در آورد و دغدغه اصلی‌اش پیچاندن شاکی و برنده شدن دادگاه است. همین مینا، دنیای علی را هم مثل یک رویا و بدون هزینه و برای یک ساعت در روز می‌خواهد، وگرنه آدمی نیست که زندگی مرفه‌اش را ول کند و برود با علی در فقر زندگی کند. (اگر اهلش بود که در این ده سال این کار را کرده بود. شاید هم بعد علی مجبور می‌شد بشود یک مرتضی دیگر.) ویژگی مینا، این است که نمی‌داند دقیقن چه می‌خواهد. مهم بودن و کسی شدن، فقط بصورت یک آرمان محو برایش تعریف شده. همین می شود که از بریدن و رفتن با گنگی اما با قاطعیت حرف می‌زند. می‌داند که می‌خواهد به جایی برسد. اما نمی‌داند چگونه و دقیقن کجا و چه کار می‌خواهد بکند در این دنیا و چقدر حاضر است پایش بقیه زندگی‌اش را فدا کند و چرا این همه دیر؟ همین مینا اما با دیدن یک خواب و یک گاو و یک درخت، ناگهان تصمیم می‌گیرد بماند. این تحول ناگهانی، هر چقدر به دید من تماشاگر آبکی بیاید، از آدمی مثل مینا برمی‌آید که از روی احساس و سر یک تکان تصمیم می‌گیرد. می‌ماند و زندگی‌ ناراضی‌اش را ادامه می‌دهد و ممکن است یک ماه دیگر/ یک سال دیگر باز تصمیم بگیرد که باید برود. آخر هم به هیچ کجا نمی‌رسد و بزرگترین اچیومنت زندگی‌اش می‌شود همین رابطه‌های ناپایدار مثلثی یا مادربچه‌ای شدن.

کنعان فیلم بیست و چند ساله‌های بلندپرواز دیروز است که امروز سی و چند ساله‌‌اند و هنوز -به زعم خودشان- کسی که می‌خواسته‌اند نشده‌اند. قیلم را اتفاقن بیست و چند ساله‌های با-آرزوهای-بزرگ امروز باید ببیند تا، به جای "خب که چی" گفتن، حواس‌شان باشد ده سال دیگر چه به سرشان می‌آید اگر در همین روزها دنبال آرزوهایشان نروند.
Link .  9 Comments